Σε μια κίνηση ματ, ο Αντώνης Σαμαράς και ο Ευάγγελος Βενιζέλος αποφάσισαν την ανάδειξη των ευρωβουλευτών με σταυροδοσία κι όχι με λίστα...
Η επιλογή αυτή φέρνει ανατροπές στους κομματικούς σχεδιασμούς, ενόψει των ευρωεκλογών του Μαΐου, ενώ την ίδια ώρα έχει σαφέστατα πλεονεκτήματα για τις ηγεσίες της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ.
Η απόφαση προβλέπει κατάλογο 42 υποψηφίων, με αλφαβητική κατάταξη, εκ των οποίων θα αναδειχθούν εκείνοι που θα συγκεντρώσουν τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης, ανάλογα με το συνολικό ποσοστό του κόμματος από το οποίο προέρχονται.
Το σχετικό νομοσχέδιο αναμένεται να κατατεθεί σύντομα στη Βουλή, ώστε να ψηφιστεί εγκαίρως ο σχετικός νόμος και να ισχύσει η ρύθμιση στις επικείμενες εκλογές. Αξίζει να σημειωθεί ότι από το 1981 μέχρι και σήμερα σε όλες τις εκλογές υπήρχε λίστα.
Οι δύο πολιτικοί αρχηγοί θέλουν να περάσουν τη σταυροδοσία στις ευρωεκλογές ως καινοτομία, που δίνει το προβάδισμα στους ίδιους τους πολίτες για να αποφασίσουν ποια πρόσωπα θα στείλουν στην Ευρωβουλή, ενώ παράλληλα θα μειώσει την αναμενόμενη αποχή από τις ευρωεκλογές, που διεξάγονται παράλληλα με το β'γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών, στις 25 Μαΐου.
Ωστόσο, για τους ίδιους τους υποψήφιους ευρωβουλευτές θα αποτελέσει μια πρωτόγνωρη εμπειρία, καθώς θα πρέπει να απευθυνθούν στους πολίτες ολόκληρης της επικράτειας.
Το γεγονός αυτό δίνει εκ των πραγμάτων πλεονέκτημα σε όσους είναι ήδη αναγνωρίσιμοι στο πανελλήνιο και έχουν πρόσβαση στα τηλεοπτικά μέσα ενημέρωσης. Εναλλακτικά, οι υποψήφιοι θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν τα social media.
Σε ό,τι αφορά στις ηγεσίες της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, η επιλογή της σταυροδοσίας των υποψήφιων ευρωβουλευτών λύνει τα χέρια σε πολλά επίπεδα -και πρώτα απ'όλα του Ευ.Βενιζέλου σε ό,τι αφορά στον τρόπο συγκρότησης του ευρωψηφοδελτίου της ελληνικής «Ελιάς».
Το ευρωψηφοδέλτιο της «Ελιάς» (που αποτελείται από την κίνηση των «58», άλλες συνεργαζόμενες δυνάμεις της κεντροαριστεράς και το ΠΑΣΟΚ) είχε ήδη αρχίσει να δημιουργεί προβληματισμό στο ΠΑΣΟΚ, τόσο για την μέθοδο επιλογής των υποψηφίων, όσο και για τη σύνθεσή του αυτή καθεαυτή.
Με τη σταυροδοσία αφενός λύνεται το πρόβλημα αυτό, αφετέρου όσοι προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ αποκτούν -θεωρητικά τουλάχιστον- προβάδισμα έναντι των συνυποψηφίων τους, λόγω εμπειρίας και αναγνωρισιμότητας.
Με την κατάργηση της λίστας, οι δύο πολιτικοί αρχηγοί αφενός εμφανίζονται να βάζουν όλους τους υποψήφιους σε μια ισότιμη διαδικασία, χωρίς να προωθούν εκλεκτούς, αφετέρου κινητοποιούν τους υποψήφιους ευρωβουλευτές, οι οποίοι θα πρέπει να κινητοποιηθούν περισσότερο για το κόμμα τους στο κυνήγι της ψήφου.
Η πίεση στον ΣΥΡΙΖΑ
Παράλληλα, σε ό,τι αφορά στον ΣΥΡΙΖΑ, οι κυβερνητικοί εταίροι εκτιμούν ότι η σταυροδοσία θα δημιουργήσει εσωκομματικό πρόβλημα, καθώς οι υποψήφιοι για την Ευρωβουλή δεν θα είναι κεντρική επιλογή της ηγεσίας, ώστε να εκφράζουν -κατά κύριο λόγο- τις πολιτικές θέσεις της πλειοψηφίας, αλλά υποψήφιοι που θα εκπροσωπούν διαφορετικά ρεύματα μέσα στο κόμμα, κάτι που αναμένεται να δημιουργήσει εσωτερικές τριβές.
Σε κάθε περίπτωση, η αλλαγή στον τρόπο εκλογής των υποψήφιων ευρωβουλευτών αποτελεί αιφνιδιασμό, καθώς υπαγορεύει αλλαγή σχεδιασμού στα κόμματα, την ώρα που είχαν ήδη καταστρωθεί οι στρατηγικές και βρισκόταν στην τελική ευθεία η επιλογή προσώπων εν όψει των διπλών εκλογών στις 18 και 25 Μαΐου.
Πρόκειται για το δεύτερο αιφνιδιασμό, μετά την αλλαγή ημερομηνίας των ευρωεκλογών, που δεν θα διεξαχθούν ταυτόχρονα με τον α'γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών -όπως ορίζει ο νόμος-, αλλά μαζί με τον β'γύρο στις 25 Μαΐου. Όπως προβλέπει τροπολογία που αναμένεται να ψηφιστεί εντός της εβδομάδας, ο α'γύρος των αυτοδιοικητικών εκλογών θα προηγηθεί, στις 18 Μαΐου.
Και η απόφαση αυτή της κυβέρνησης έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις -κυρίως από τον ΣΥΡΙΖΑ-, που κάνει λόγο για μικροκομματική σκοπιμότητα. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης εκτιμά ότι η κυβέρνηση επιχειρεί να «ψαλιδίσει» τη δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ που θα αποτυπωνόταν στις ευρωεκλογές, βάσει της οποίας το κόμμα θα μιλήσει για απονομιμοποίηση της συγκυβέρνησης. Σύμφωνα με αυτό το σκεπτικό, το αίσθημα αποδοκιμασίας της κυβέρνησης θα έχει εκτονωθεί στον α'γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών και στις ευρωεκλογές θα υπάρξει μεγάλη αποχή, ειδικά σε περιοχές που δεν θα υπάρξει β'γύρος αυτοδιοικητικών εκλογών.
Έτσι, η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ άλλαξε. Πλέον, δίνεται βαρύτητα στα αποτελέσματα των Περιφερειακών εκλογών, από τα οποία αναμένονται τα -πρώτα- «πολιτικά συμπεράσματα» σε σχέση με το βαθμό αποδοχής της κυβέρνησης από τους πολίτες. Σε αυτό το κλίμα, άλλωστε, εντάσσεται και η πίεση εντός του κόμματος για υποψήφιους Περιφερειάρχες ευρείας αποδοχής, που δημιούργησε τα γνωστά προβλήματα τύπου Καρυπίδη και Βουδούρη.
Η πρώτη αντίδραση από ΣΥΡΙΖΑ
«Η σχεδιαζόμενη αλλαγή του νόμου για τις ευρωεκλογές συνιστά άλλη μια απέλπιδα προσπάθεια της δικομματικής κυβέρνησης να αποφύγει την επερχόμενη εκλογική συντριβή» αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ αναφορικά με τις προθέσεις της κυβέρνησης να αλλάξει το εκλογικό σύστημα στις ευρωεκλογές και οι υποψήφιοι να επιλέγονται, πλέον, με σταυρό και όχι με λίστα.
Σε σχετική ανακοίνωση ο ΣΥΡΙΖΑ τονίζει ότι οι δύο κυβερνητικοί εταίροι πλασάρουν ως "ανανέωση"με πρόσωπα εκτός των "κομματικών μηχανισμών", την κατάργηση της λίστας στις ευρωεκλογές και την αντικατάστασή της με σταυρό προτίμησης, ενώ στην πραγματικότητα ψάχνουν προσωπικούς στρατούς υποψηφίων βουλευτών που θα επιδίδονται στη μάχη του σταυρού, για να διασώσουν μια κυβέρνηση που καταρρέει υπό το βάρος της αποτυχίας της.
Η αξιωματική αντιπολίτευση υπογραμμίζει ότι «το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ τρέμουν την αντιπαράθεση πάνω στην πορεία της Ευρώπης και τις προτάσεις για την έξοδο από την κρίση και για αυτό προσπαθούν να μεταβάλλουν τις ευρωεκλογές σε ένα κυνήγι σταυρού και σε μια μάχη μεταξύ "προσωπικοτήτων"».
«Αυτό που δεν έχουν αντιληφθεί όμως είναι ότι όσα νομικίστικα τερτίπια κι αν σκαρφιστούν, τα ψωμιά τους και τα κουκιά τους είναι μετρημένα» καταλήγει στην ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ.
