Του Κώστα Π. Παπαδιόχου
Mε θετικό «πρόσημο», αλλά και σοβαρούς σκοπέλους ενόψει το 2014, τελειώνει για την κυβέρνηση η τρέχουσα πολιτική περίοδος, την οποία σηματοδοτεί η ολοκλήρωση των εργασιών της Βουλής.Συνομιλητές του πρωθυπουργού κ. Αντ. Σαμαρά σημείωναν πως τον τελευταίο μήνα η κυβέρνηση πέτυχε τέσσερις σημαντικές «νίκες», που θα της επιτρέψουν να ξεκινήσει από σαφώς ευνοϊκότερη θέση την πορεία προς τις ευρωεκλογές και τις αυτοδιοικητικές εκλογές του προσεχούς Μαΐου. Οπως ανέφεραν, η κυβέρνηση διασφάλισε:
Πρώτον, λύση για τα ΕΑΣ που κινείται πολύ κοντά στις ελληνικές θέσεις, καθώς επετεύχθη να μην υπάρξουν απολύσεις, αλλά πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου για τους εργαζόμενους που θα αποχωρήσουν, ενώ παράλληλα διατηρείται ο εξαγωγικός χαρακτήρας της εταιρείας τουλάχιστον για τους επόμενους δώδεκα μήνες.
Δεύτερον, την εκταμίευση της δόσης του 1 δισ. ευρώ, η οποία συνιστά μήνυμα προς το εξωτερικό και τις αγορές ότι η Ελλάδα παραμένει συνεπής στις δεσμεύσεις της.
Τρίτον, ρύθμιση για τους πλειστηριασμούς που απέχει πολύ από τις αρχικές θέσεις της τρόικας και καλύπτει το 90% των νοικοκυριών που έχουν συνάψει δάνεια για την πρώτη κατοικία.
Τέταρτον, παράταση με μονομερή απόφαση της Αθήνας, της διάταξης για μειωμένο ΦΠΑ στην εστίαση.
Συνομιλητές του πρωθυπουργού θεωρούν τις ανωτέρω εξελίξεις αποτέλεσμα της αυξημένης διαπραγματευτικής ισχύος της χώρας, χάρη στην επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος, αλλά και πρόκριμα ενόψει του νέου γύρου των συνομιλιών με την τρόικα, τον Ιανουάριο. Εξάλλου, η Αθήνα εκτιμά πως πλέον σε πολιτικό επίπεδο έχει περάσει στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο το μήνυμα, πως οι κοινωνικές και πολιτικές αντοχές στην Ελλάδα έχουν εξαντληθεί, γεγονός που εξηγεί και τις θερμές δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων για την πορεία της χώρας το τελευταίο διάστημα.
Πάντως, όπως προαναφέρθηκε, ο νέος πολιτικός κύκλος που θα αρχίσει μετά την εορταστική ανάπαυλα και φθάνει μέχρι τη διπλή εκλογική αναμέτρηση του Μαΐου κάθε άλλο παρά ανέφελος θα είναι για τον κ. Σαμαρά, καθώς καλείται να υπερβεί σημαντικά εμπόδια τόσο σε σχέση με τις εκκρεμότητες έναντι της τρόικας, όσο και στο εσωτερικό πολιτικό μέτωπο.
Η κυβέρνηση, με την «ανοχή» της τρόικας, διαμόρφωσε τον προϋπολογισμό του 2014, ψήφισε το νέο ενιαίο φόρο ακινήτων και διατήρησε τον μειωμένο ΦΠΑ στην εστίαση, αλλά η συζήτηση με τους εκπροσώπους των δανειστών για το δημοσιονομικό κενό του επόμενου έτους και τον τρόπο κάλυψής του παραμένει ανοικτή. Ο πρωθυπουργός και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ευ. Βενιζέλος παραμένουν κάθετοι στη γραμμή ότι δεν πρόκειται να ληφθούν νέα οριζόντια μέτρα και εκτιμούν πως η θέση της Αθήνας θα γίνει αποδεκτή, ακόμη και εάν απαιτηθεί πολιτική διαπραγμάτευση. Ομως, τούτο δεν σημαίνει πως δεν υφίσταται προβληματισμός για την προσέγγιση με την οποία θα επιστρέψουν οι επικεφαλής της τρόικας και κυρίως ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ κ. Π. Τόμσεν, που ήταν ο πλέον ανελαστικός στον τελευταίο κύκλο διαπραγμάτευσης.
Οσον αφορά στην εγχώρια πολιτική σκηνή, ο κ. Σαμαράς καλείται να αντιμετωπίσει ένα δύσκολο «τρίπτυχο» που συνθέτουν η επιδείνωση, δημοσκοπικά, της εικόνας της κυβέρνησης, οι συνεχιζόμενοι κλυδωνισμοί στο ΠΑΣΟΚ και η «ανθεκτικότητα» της Χρυσής Αυγής.
Σε σχέση με τις δημοσκοπήσεις, προβληματισμό δεν προκαλεί τόσο το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται να έχει αποκτήσει οριακό προβάδισμα στην πρόθεση ψήφου. Η ανησυχία προκαλείται από την επιδείνωση ορισμένων ποιοτικών δεικτών. Για παράδειγμα, η Ν.Δ. για πρώτη φορά μετά από πολύ μεγάλο διάστημα υπολείπεται στη λεγόμενη παράσταση νίκης, ενώ μειωμένο εμφανίζεται και το προβάδισμα του κ. Σαμαρά έναντι του κ. Αλ. Τσίπρα στο ερώτημα της καταλληλότητας για την πρωθυπουργία. Πάντως, συνεργάτες του πρωθυπουργού αναφέρουν πως η τρέχουσα εικόνα είναι συγκυριακή και οφείλεται αφενός στην επιβάρυνση του κλίματος λόγω των διαπραγματεύσεων με την τρόικα και της συσσώρευσης φόρων στους τελευταίους μήνες του χρόνου, καθώς και σε ορισμένους ατυχείς χειρισμούς, όπως η συζήτηση περί υπερφορολόγησης που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις ακόμη και στο εσωτερικό της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ.
Παράλληλα, πηγή κινδύνων αποτελεί η «αστάθεια» που διακρίνει το ΠΑΣΟΚ, καθώς επανεμφανίζονται στο προσκήνιο δυνάμεις που πιέζουν τον κ. Βενιζέλο να πάρει μεγαλύτερες αποστάσεις από την κυβέρνηση. Ο κ. Σαμαράς είναι αποφασισμένος να «στηρίξει» τον κυβερνητικό του εταίρο στο μέγιστο δυνατό βαθμό, καθώς αναγνωρίζει τη συμβολή του στην προσπάθεια σταθεροποίησης της χώρας. Σχετικό μήνυμα συνιστά η στάση που τήρησε η Ν.Δ. στη συζήτηση επί της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ για σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής με αντικείμενο τις συμβάσεις για τα υποβρύχια, ενώ απαρατήρητο δεν έχει περάσει το γεγονός ότι το ΠΑΣΟΚ σε μεγάλο βαθμό συνδιαμόρφωσε τα νομοσχέδια για τον ενιαίο φόρο ακινήτων και τους πλειστηριασμούς. Πάντως, ο κ. Βενιζέλος φέρεται να επεξεργάζεται σειρά πρωτοβουλιών στο εσωκομματικό πεδίο που εάν ευοδωθούν θα λειτουργήσουν σταθεροποιητικά συνολικά για την κυβέρνηση.
Tέλος, προβληματισμό προκαλεί, ενόψει ευρωεκλογών, η δημοσκοπική αντοχή της Χρυσής Αυγής παρά το μπαράζ των αποκαλύψεων για τη δράση της. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, στο προσκήνιο επανέρχονται σενάρια σύμφωνα με τα οποία το νεοναζιστικό μόρφωμα, εάν από τη δικαστική έρευνα προκύψουν και νέα στοιχεία εις βάρος του, θα πρέπει να τεθεί εκτός νόμου.